Olleo Napisano 14 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 14 Listopada 2014 1. folie pod podklad (ekoplyta, czy jak jej tam), czy nad? Myslalem, ze nad, bo ma dac poślizg podlodze plywajacej, ale na jakims zdjeciu widzialem, ze pod 2. podklad pod skosem do paneli? na instrukcji podkladu rysuja, ze rownolegle Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 14 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 14 Listopada 2014 > 1. folie pod podklad (ekoplyta, czy jak jej tam), czy nad? Pod. POdkłady też ochroni. > 2. podklad pod skosem do paneli? na instrukcji podkladu rysuja, ze rownolegle Pod skosem pewnie masz w instrukcji paneli. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 14 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 14 Listopada 2014 > Pod. POdkłady też ochroni. > Pod skosem pewnie masz w instrukcji paneli. thx, jakies jeszcze hinty? zadnych narzedzi poza gumowym mlotkiem, deskami i deszczulkami, wyrzynarka i pilarka tarczowa nie mam Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 14 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 14 Listopada 2014 > thx, jakies jeszcze hinty? zadnych narzedzi poza gumowym mlotkiem, deskami i deszczulkami, > wyrzynarka i pilarka tarczowa nie mam Policz, ile paneli wyjdzie na szerokość. Jak na końcu wyjdzie wąski skrawek, to zacznij też od przeciętego wzdłuż, żeby na końcu też był w miarę szeroki. Jak masz prowadnicę,żeby prosto przeciąć wzdłuż to super. Ja się męczyłem wyżynarką i chociaż schowane pod listwą, to nie podoba mi się. Majstra bym za taką robotę opieprzył. Teraz brałbym (w ciemno, bo nigdy nie używałem) gilotynę z wypożyczalni. Kliny dookoła. No i taki patent do dociągania przy ścianach by się przydał. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Klaudek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > Policz, ile paneli wyjdzie na szerokość. Jak na końcu wyjdzie wąski skrawek, to zacznij też od > przeciętego wzdłuż, żeby na końcu też był w miarę szeroki. > Jak masz prowadnicę,żeby prosto przeciąć wzdłuż to super. Ja się męczyłem wyżynarką i chociaż > schowane pod listwą, to nie podoba mi się. Majstra bym za taką robotę opieprzył. Teraz brałbym > (w ciemno, bo nigdy nie używałem) gilotynę z wypożyczalni. > Kliny dookoła. > No i taki patent do dociągania przy ścianach by się przydał. dobre adidasy załatwiają sprawę Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 15 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > Policz, ile paneli wyjdzie na szerokość. Jak na końcu wyjdzie wąski skrawek, to zacznij też od > przeciętego wzdłuż, żeby na końcu też był w miarę szeroki. > Jak masz prowadnicę,żeby prosto przeciąć wzdłuż to super. Ja się męczyłem wyżynarką i chociaż listwe prowadzaca sobie zrobilem z panelow, ale tutaj sprawdzi sie lepiej prowadnica rownolegla: > schowane pod listwą, to nie podoba mi się. Majstra bym za taką robotę opieprzył. Teraz brałbym > (w ciemno, bo nigdy nie używałem) gilotynę z wypożyczalni. > Kliny dookoła. > No i taki patent do dociągania przy ścianach by się przydał. no wlasnie tego nie mam. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 15 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 hm nie mam klinow, musialbym sobie wystrugac. Ile to szczeliny dylatacyjnej powinno byc? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Ozarek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > No i taki patent do dociągania przy ścianach by się przydał. ale paneli z zamkiem się nie dobija tylko zapina Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 15 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > hm nie mam klinow, musialbym sobie wystrugac. Ile to szczeliny dylatacyjnej powinno byc? kliny faktycznie musza byc klinami, czy chodzi tylko o odstep od sciany? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 15 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > ale paneli z zamkiem się nie dobija tylko zapina musze sprawdzic, ale te moje chyba jakis mikrozamek maja - to najtansze panele na rynku Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Ozarek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > musze sprawdzic, ale te moje chyba jakis mikrozamek maja - to najtansze panele na rynku te najtańsze też już z zamkiem się trafiają. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
wicia Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > ale paneli z zamkiem się nie dobija tylko zapina zgadza się, ale nieraz spasowanie jest na tyle ścisłe że trzeba posłużyć się młotkiem żeby dopasowały się w 100% Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 15 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 a co z tymi klinami? Mam prostopadloscienne deszczulki kilku grubosci - nadadza sie? Folie mozna na zakladke, czy koniecznie (wg gwarancji) musi byc klejona? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > a co z tymi klinami? Kliny lepsze. Klocki może być potem ciężko wyciągnąć. > Folie mozna na zakladke, czy koniecznie (wg gwarancji) musi byc klejona? IMO folia ma przede wszystkim służyć gwarancji. Jak panele tanie, to bym się specjalnie nie przejmował. Ja punktowo taśmą klejącą przyłapywałem, żeby się przy układaniu nie rozłaziło. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > zgadza się, ale nieraz spasowanie jest na tyle ścisłe że trzeba posłużyć się młotkiem żeby > dopasowały się w 100% Dokładnie. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Cinek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > kliny faktycznie musza byc klinami, czy chodzi tylko o odstep od sciany? Chodzi tylko o odstęp do ściany mogą być skrawki płyt, listewek, cokolwiek. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Cinek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 Układanie paneli to najprostsza robota i czysta przyjemność, żeby to spierniczyć trzeba osiągnąć swego rodzaju Master Level... Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 15 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > Układanie paneli to najprostsza robota i czysta przyjemność, żeby to spierniczyć trzeba osiągnąć > swego rodzaju Master Level... o to sie raczej nie obawiam, pytam dla zachowania gwarancji glownie. Skoncze jesc sniadanie, potne troche drewna do kominka i biore sie za pokoj pierworodnego Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Oscar_ Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > thx, jakies jeszcze hinty? zadnych narzedzi poza gumowym mlotkiem, deskami i deszczulkami, > wyrzynarka i pilarka tarczowa nie mam Przydatny Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > Przydatny Metoda przycinania ostatniego panela jest taka, że jest zupełnie zbędny. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Oscar_ Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > Metoda przycinania ostatniego panela jest taka, że jest zupełnie zbędny. Mnie tam zawsze pomagał żeby uciąć prostopadle. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > Mnie tam zawsze pomagał żeby uciąć prostopadle. A jak wyznaczałeś miejsce cięcia? Czy dla szerokości, czy dla długości metoda ta sama. I nie da się nie zachować kąta prostego a narzędzia do tego są zbędne. Obrazek 27: Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > no wlasnie tego nie mam. To kup zestaw tego typu: Klocek, co istotne, ma z jednej strony pióro, z drugiej wpust. Prostym łatwo zamki rozwalić albo uszczerbić laminat. Rozwiąże też brak klinów. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Lucyfer Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > Mnie tam zawsze pomagał żeby uciąć prostopadle. Ja do tego zawsze używam kawałka panelu Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Lucyfer Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > To kup zestaw tego typu: > Klocek, co istotne, ma z jednej strony pióro, z drugiej wpust. Prostym łatwo zamki rozwalić albo > uszczerbić laminat. Rozwiąże też brak klinów. Zamiast takiego klocka można też użyć ścinków paneli z odpowiednich stron. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 15 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > Zamiast takiego klocka można też użyć ścinków paneli z odpowiednich stron. wlasciwie niepotrzebny. Trafilem na pare problemow, czyli wlasnie szerokosc pokoju, ktora zmusila mnie do ciecia po obu stronach wzdluz, przez co nie zauwazylem, ze pierwsze trzy linie nie poszly idealnie rownolegle i nie moglem dociagnac kazdego panelu i delikatna szparka ciagnie sie juz tak do konca - na tyle waska, ze trzeba kucnac, zeby zobaczyc, ale ze to tymczasowe budzetowe rozwiazanie, to sie nie spinam. Drugi, to dlugosc pokoju na prawie wielokrotnosc panela, wiec mialem wiecej ciecia, bo bez sensu robic laczenia co 6cm. Bylo jeszcze pare nieciekawych ciec na 3 cm dookola komina, ale kij z tym. Wnioski: - pilarka tarczowa sie nie nadaje, bo jest za ciezka, by w pojedynke rowno prowadzic i jeszcze rowno panel trzymac - przynajmniej po dwoch cieciach wzdluznych czulem juz ja w rece i przerzucilem sie na wyrzynarke - wyrzynarka einhella to rewela - idealnie rowna krawedz - zero postrzepionych brzegow, jak od noza - ekoplyta sucks - pyli sie cholerstwo i kruszy, a w ogole nic nie tlumi - potrzebowalem niestety budzetowa wersje min 7mm gruba - w nastepnych pokojach chyba oleje skosnie ukladanie (wg instrukcji jest, zeby ukladac rownolegle, tylko w cegielke), bo to docinanie najwiecej mi nerwow i czasu zjadlo - nawet ostrym tapicerskim nozem nie idzie ladnie tego gowna uciac efekt: Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Lucyfer Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 No i ładnie. Ja tnę nie pilarką ręczną, a małą piłą 'stołową' za 150 zł z marketu z założoną porządną tarczą. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
mirekp Napisano 15 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > - w nastepnych pokojach chyba oleje skosnie ukladanie (wg instrukcji jest, zeby ukladac rownolegle, > tylko w cegielke), bo to docinanie najwiecej mi nerwow i czasu zjadlo - nawet ostrym > tapicerskim nozem nie idzie ladnie tego gowna uciac no i to jest rozsądna decyzja jaki zostawiłeś "luz" panele-ściana, bo na zdjęciu wygląda dość ciasno? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 15 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 15 Listopada 2014 > no i to jest rozsądna decyzja > jaki zostawiłeś "luz" panele-ściana, bo na zdjęciu wygląda dość ciasno? 10-12mm, choc moim zdaniem i 5mm by styklo. Teraz sie bede martwil, co dac przy oknie balkonowym, bo listwa przypodlogowa jest za wysoka. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 16 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 16 Listopada 2014 jeszcze mam pytanie - ponieważ panele maja ten klik z wszystkich stron, to skladalem caly rzadek, a potem caly tez rzadek wciskalem rownolegle, ale wydaje mi sie, ze ten 5m pokoj, to maks dla tej metody, a mam jeszcze pokoj >9m dlugi - jaka tutaj metode przyjac? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
wicia Napisano 16 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 16 Listopada 2014 > jeszcze mam pytanie - ponieważ panele maja ten klik z wszystkich stron, to skladalem caly rzadek, a > potem caly tez rzadek wciskalem rownolegle, ale wydaje mi sie, ze ten 5m pokoj, to maks dla > tej metody, a mam jeszcze pokoj >9m dlugi - jaka tutaj metode przyjac? taką samą jeżeli masz kogoś do pomocy Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 16 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 16 Listopada 2014 > taką samą jeżeli masz kogoś do pomocy Ja tam kładłem po jednym. Wg instrukcji. To teraz rozumiem, skąd u Olleo nidopięte (nierównoległe) linie i czemu obeszło się bez klocka. A czy są panele, co można (nie tracąc gwarancji) układać ciągiem 9m ? Patrz scenka 21 na obrazku który wstawiałem kilka postów wczesniej. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Kaizeniuniek Napisano 16 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 16 Listopada 2014 > 10-12mm, choc moim zdaniem i 5mm by styklo. Ja kładłem w sezonie grzewczym i w progu, na łączeniu między pokojami (różne wzory i grubość) zostawiłem ponad centymetr. Potem listwa montowana na kołki, czyli wkręt ukradł z tego trochę. łącznie po obydwu stronach z 8m paneli i przy ścianach też z centymetr przerwy. I w lecie się podniosły - musiałem jeszcze przyciąć. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
wicia Napisano 16 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 16 Listopada 2014 > Ja tam kładłem po jednym. Wg instrukcji. To teraz rozumiem, skąd u Olleo nidopięte (nierównoległe) > linie i czemu obeszło się bez klocka. jak kładłem całe pasy i dobijałem lekko, pojedynczo było bardziej upierdliwe > A czy są panele, co można (nie tracąc gwarancji) układać ciągiem 9m ? Patrz scenka 21 na obrazku > który wstawiałem kilka postów wczesniej. trzeba by było poszukać Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
bercikh Napisano 16 Listopada 2014 Udostępnij Napisano 16 Listopada 2014 > 10-12mm, choc moim zdaniem i 5mm by styklo. Teraz sie bede martwil, co dac przy oknie balkonowym, > bo listwa przypodlogowa jest za wysoka. U siebie przy balkonie zrobię taka listwę "ćwierćwałkową" w castoramie widziałem ma chyba 2cm to i szczelinę zakryje i drzwi się będą otwierać. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 16 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 16 Listopada 2014 > Ja tam kładłem po jednym. Wg instrukcji. To teraz rozumiem, skąd u Olleo nidopięte (nierównoległe) > linie i czemu obeszło się bez klocka. > A czy są panele, co można (nie tracąc gwarancji) układać ciągiem 9m ? Patrz scenka 21 na obrazku > który wstawiałem kilka postów wczesniej. no wlasnie pierwsze trzy rzedy wstawialem Twoja metoda, a potem przeczytalem instrukcje do moich paneli, gdzie jest caly rzadek naraz i tak faktycznie 2x szybciej idzie i nie da sie sknocic rownoleglosci. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 16 Listopada 2014 Autor Udostępnij Napisano 16 Listopada 2014 no wlasnie nie wiem, czy nie zrobic dylatacji w polowie, ale czym by to wypelnic? Nie utne tak ładnie, zeby wstawic korek. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 7 Marca 2015 Autor Udostępnij Napisano 7 Marca 2015 > - wyrzynarka einhella to rewela - idealnie rowna krawedz - zero postrzepionych brzegow, jak od noza wcale nie taka rewela. Po jakichs 75-80m2 paneli spsula się blokada regulacji napiecia sprezyny dociskajacej noz - spadla blokada trzpienia i wypadla sprezynka z kuleczka, byc moze cos wiecej, bo wciaz szukam W poniedzialek musze zareklamowac, bo jeszcze mi jakies 50m2 zostalo do ulozenia. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
limos Napisano 7 Marca 2015 Udostępnij Napisano 7 Marca 2015 > wcale nie taka rewela. Po jakichs 75-80m2 paneli spsula się blokada regulacji napiecia sprezyny > dociskajacej noz - spadla blokada trzpienia i wypadla sprezynka z kuleczka, byc moze cos > wiecej, bo wciaz szukam W poniedzialek musze zareklamowac, bo jeszcze mi jakies 50m2 zostalo > do ulozenia. A gdzie ty to kupowałeś jeżeli można zapytać? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 7 Marca 2015 Autor Udostępnij Napisano 7 Marca 2015 > A gdzie ty to kupowałeś jeżeli można zapytać? w praktikerze Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 27 Marca 2015 Autor Udostępnij Napisano 27 Marca 2015 > wcale nie taka rewela. Po jakichs 75-80m2 paneli spsula się blokada regulacji napiecia sprezyny > dociskajacej noz - spadla blokada trzpienia i wypadla sprezynka z kuleczka, byc moze cos > wiecej, bo wciaz szukam W poniedzialek musze zareklamowac, bo jeszcze mi jakies 50m2 zostalo > do ulozenia. W poniedzialek odebralem po naprawie. Naprawa wykonana, ale.... Wczesniej nawet z badziewnym (acz nowym) brzeszczotem do drewna z Juli ciela, jak nozem - ani jednego odprysku, idealnie. Teraz niewiele sie to rozni od lekko zuzytej płatnicy za 7zł. Mogli cos zle zlozyc? Rozregulowac? Zauwazylem, ze brzeszczot nie idzie idealnie po linii, ale +/- 0.5mm na boki. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
ares Napisano 27 Marca 2015 Udostępnij Napisano 27 Marca 2015 > W poniedzialek odebralem po naprawie. Naprawa wykonana, ale.... > Wczesniej nawet z badziewnym (acz nowym) brzeszczotem do drewna z Juli ciela, jak nozem - ani > jednego odprysku, idealnie. Teraz niewiele sie to rozni od lekko zuzytej płatnicy za 7zł. > Mogli cos zle zlozyc? Rozregulowac? Zauwazylem, ze brzeszczot nie idzie idealnie po linii, ale +/- > 0.5mm na boki. Wygląda na jakieś luzy w uchwycie albo prowadnicy brzeszczota. Spróbuj brzeszczotami do metalu - mniejsze zęby, mniej szarpią brzegi Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 27 Marca 2015 Autor Udostępnij Napisano 27 Marca 2015 > Wygląda na jakieś luzy w uchwycie albo prowadnicy brzeszczota. Jesli chodzi Ci o kolko prowadzace brzeszczot, to ma rowek prawie 2x szerszy od brzeszczotu, a wczesniej to nie przeszkadzalo - sam brzeszczot tez siedzi sztywno w uchwycie, ale uchwyt dosc luzno chodzi. Jeszcze mi 6m2 paneli zostalo do ulozenia i wedruje nazad z wyrzynarka reklamowac. > Spróbuj brzeszczotami do metalu - mniejsze zęby, mniej szarpią brzegi Tak samo szarpie. Generalnie nie jest to wielki problem, bo i tak wszystkie ciecia beda pod listwami, ale wkurza, ze szarpie jak wyrzynarka za 50zl, a wczesniej ciela idealnie. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Olleo Napisano 27 Marca 2015 Autor Udostępnij Napisano 27 Marca 2015 > Jesli chodzi Ci o kolko prowadzace brzeszczot, to ma rowek prawie 2x szerszy od brzeszczotu, a > wczesniej to nie przeszkadzalo - sam brzeszczot tez siedzi sztywno w uchwycie, ale uchwyt dosc > luzno chodzi. Jeszcze mi 6m2 paneli zostalo do ulozenia i wedruje nazad z wyrzynarka > reklamowac. > Tak samo szarpie. Generalnie nie jest to wielki problem, bo i tak wszystkie ciecia beda pod > listwami, ale wkurza, ze szarpie jak wyrzynarka za 50zl, a wczesniej ciela idealnie. przy ostatnim panelu dzisiaj mechanizm juz takie mial luzy, ze brzeszczot wypadal z rowka kolka prowadzacego. Jutro reklamuje towar. Musze sprawdzic, jak tam teraz wygladaja przepisy. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach More sharing options...
Rekomendowane odpowiedzi
Dołącz do dyskusji
Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.